Κυριακή 27 Μαΐου 2018

Το πρώτο γυμνό στο ευρωπαϊκό σινεμά γυρίστηκε το '31 στη λίμνη Βουλιαγμένης Περαχώρας




Η Δάφνις και Χλόη είναι βουβή ταινία του 1931 βασισμένη στο ομώνυμο ειδύλλιο του Λόγγου (3ος αι π.Χ) σε σενάριο και σκηνοθεσία του Ορέστη Λάσκου. Σημείωσε μεγάλη εισπρακτική επιτυχία όταν πρωτοπαίχτηκε στους κινηματογράφους.

Πλοκή
Ο Δάφνις και η Χλόη, δυο μικροί βοσκοί, μεγαλώνουν μαζί στα βουνά της αρχαίας Λέσβου. Με τον ερχομό της εφηβείας, η αφύπνιση των ερωτικών ενστίκτων, πιο έντονη στην περίπτωση της Χλόης, προκαλεί αμηχανία και ταραχή στα δυο παιδιά, που δεν ξέρουν πώς να απαντήσουν στο κάλεσμα της σάρκας. Ένας νεαρός πρίγκιπας πολιορκεί επίμονα τη Χλόη κι αποπειράται να τη βιάσει, αλλά τελικά η Χλόη σώζεται από τον Δάφνι, ο οποίος επεμβαίνει βίαια. Ο Δάφνις συλλαμβάνεται και καταδικάζεται σε μαστίγωση μέχρι θανάτου, όμως την τελευταία στιγμή αποκαλύπτεται ότι ο νεαρός βοσκός, που είχε εγκαταλειφθεί βρέφος στο δάσος, ανήκει σε οικογένεια ευγενών. O Δάφνις ζητά να παντρευτεί την αγαπημένη του, αλλά τώρα ορθώνονται νέα ταξικά εμπόδια, ώς την τελική αποκάλυψη ότι και η Χλόη έχει ευγενική καταγωγή. Οι δυο νέοι είναι πια ελεύθεροι να εκφράσουν τον έρωτά τους.
Παρατηρήσεις
Απόσπασμα από το μεταφρασμένο έργο του Λόγγου. Η πρώτη μετάφραση έγινε το 1922 από τον Ηλία Βουτιερίδη Η Μυτιλήνη είναι της Λέσβος πολιτεία, μεγάλη κι όμορφη, επειδή χωρίζεται από περάματα, γιατί ή θάλασσα σιγομπαίνει στη ξηρά κ'είναι στολισμένη με γεφύρια από πελεκητή και λευκή πέτρα. Θα νόμιζες πως δεν βλέπεις πολιτεία παρά νησί. φωτογραφία: tainiothiki.gr
Η ταινία αυτή του Λάσκου παρουσιάζει μια σειρά από πρωτιές. Κινεί το φακό κατά την λήψη, όταν συνηθιζόταν να μένει σταθερός την εποχή εκείνη. Πρόκειται για τη σκηνή των νυμφών που γυρίζεται στη λίμνη Βουλιαγμένη της Περαχώρας . Χρησιμοποιεί, επίσης, το λεγόμενο παγχρωματικό φιλμ, το οποίο δίνει πολλές αποχρώσεις του ασπρόμαυρου, σε αντίθεση με το ορθοχρωματικό της εποχής που έδινε απόχρωση άσπρο-μαύρο σκέτο.
 Τέλος, πρώτος από κάθε άλλο Ευρωπαίο σκηνοθέτη του κινηματογράφου, ο Λάσκος παρουσίασε γυμνό ηθοποιό,[3] γι' αυτό και όταν η ταινία βγήκε στις αίθουσες είχε χαρακτηριστεί από ορισμένους ως "πορνογράφημα".[1] Τα κοστούμια της ήταν τα ίδια με εκείνα που είχαν χρησιμοποιηθεί στις Δελφικές Εορτές.
Δάφνις και Χλόη, Το έργο του Λόγγου αποτελείται από 4 βιβλία. Λόγγος δεν ήταν το πραγματικό όνομα του συγγραφέα αλλά έχει προέλθει από παρερμηνεία της τελευταίας φράσης Λεσβιακῶν ἐρωτικῶν λόγοι που αναγράφεται στον τίτλο χειρογράφου έργου του
Οι ηθοποιοί ήταν ερασιτέχνες και οι πρωταγωνιστές, η Ελληνοαμερικανίδα χορεύτρια Λούση (Λουκία) Ματλή -που, όπως έχει λεχθεί, ο Λάσκος την είχε ερωτευθεί "αυθωρεί και παραχρήµα"- και ο Απόλλων Μαρσύας (ψευδ. του μετέπειτα φωτογράφου Έντισον Βήχου), παρουσιάστηκαν από την παραγωγή ως "νέοι αρχαιοελληνικής κατατομής".
 Η ταινία γυρίστηκε στη Λέσβο, το τόπο που έλαβε χώρα η ιστορία του Δάφνι και της Χλόης, και συγκεκριμένα στην Αγιάσο, εκτός από τη σκηνή των νυμφών, η οποία για λόγους κόστους γυρίστηκε στη λίμνη Βουλιαγμένη.
Σκηνή από την ταινία όταν η Χλόη βγάζει τα ρούχα της στη λίμνη
Η αρχική κόπια και το αρνητικό της ταινίας ήταν χαμένα για πολλά χρόνια. Κάποια στιγμή βρέθηκαν στις Η.Π.Α., γι΄αυτό και υπάρχουν αγγλικοί υπότιτλοι σε κάποια σημεία της. Η ταινία αποκαταστάθηκε από την τεχνική υπηρεσία της Ταινιοθήκης της Ελλάδος το 1992, με τη συνεργασία του σκηνοθέτη.

Η ταινία παραμένει πιστή στο αρχαίο έργο. Βασίστηκε στη μετάφραση του πρωτότυπου από τον Ηλία Βουτιερίδη, που είχε εκδοθεί το 1922.[4] Το βουκολικό τοπίο αναπαρίσταται ικανοποιητικά και οι ήρωες είναι αρχαιοπρεπώς ντυμένοι. Όμως έχουμε και αποκλίσεις: δεν αναφέρει την επιδρομή των ληστών και των Μηθυμναίων, λόγω υψηλού κόστους.[6]


Δεν υπάρχουν σχόλια: