ΤΑ ΘΕΟΦΑΝΕΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

Αποκάλυψη για τα Θεοφάνεια. Πολλοί, νομίζουν ότι η εορτή των Θεοφανείων είναι

 χριστιανικής υφής καί περιεχομένου. Εγώ

όμως, βρήκα κάποια πολύ σπουδαία στοιχεία για αυτήν την υπόθεση. Αυτά τα στοιχεία

μας τα παρέχουν δύο μεγάλοι ιστορικοί, ο «πατέρας της ιστορίας» κατά τον Κικέρωνα, 

Ηρόδοτος, καθώς καί ο εξίσου σπουδαίος με τον Ηρόδοτο Θουκυδίδης.

Απαντώντας σε αυτά, οφείλω να παραθέσω τα στοιχεία. Κατ’ αρχάς παραθέτω το Αρχαίο

 κείμενο καί στην συνέχεια παραθέτω την απόδοση των εκδόσεων «Κάκτος». Διαβάζουμε 

στον Ηρόδοτο.

Αρχαίο κείμενο:  Επιτελέσας δέ ο Κροίσος ταύτα απέπεμπε ες Δελφούς καί τάδε άλλα άμα

τοίσι. κρητήρας δύο μεγάθεϊ μεγάλους, χρύσεον καί αργύρεον, τών ο μέν χρύσεος έκειτο

 επί δεξιά εσιόντι ες τόν νηόν, ο δέ αργύρεος επ’ αριστερά. Μετεκινήθησαν δέ καί ούτοι 

υπό τόν νηόν κατακαέντα, καί ο μέν χρύσεος κείται εν τώ Κλαζομενίων θησαυρώ, έλκων

 σταθμόν είνατον ημιτάλαντον καί έτι δώδεκα μνέας, ο δέ αργύρεος επί τού προνηίου της

 γωνίης, χωρέων αμφορέας εξακοσίους. επικίρναται γάρ υπό Δελφών Θεοφανίοισι.

Απόδοση Κάκτου:  Ο Κροίσος δεν σταμάτησε εκεί τις προσφορές του στο μαντείο των

 Δελφών. Έστειλε ακόμα δύο τεράστιους κρατήρες ένα χρυσό, που τοποθετήθηκε στη 

δεξιά μεριά της εισόδου του ναού κι έναν ασημένιο, στα αριστερά. Αυτά μετακινήθηκαν

 επίσης την εποχή της πυρκαγιάς καί το χρυσό, που ζυγίζει τεσσερισήμισι τάλαντα καί 

δώδεκα μνες, βρίσκεται τώρα στον θησαυρό των Κλαζομενών, ενώ το ασημένιο χωρεί

 εξακόσιους αμφορείς, είναι στη γωνία του πρόναου. Η χωρητικότητά του είναι γνωστή, 

επειδή οι ιερείς το χρησιμοποιούν για να αναμειγνύουν κρασί στα Θεοφάνεια.

Όπως λοιπόν συνάγεται από το ανωτέρω παρατιθέμενο απόσπασμα, στους Δελφούς, 

εορτάζονταν τα Θεοφάνεια.

ΣΧΕΤΙΚΗ ΜΕ ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΘΕΟΦΑΝΕΙΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ

Η ΕΟΡΤΗ ΤΩΝ ΠΛΥΝΤΗΡΙΩΝ

Οι κάτοικοι κουβαλούσαν τα 

αγάλματα των Θεών και τα ιερά σκεύη και τα έπλεναν στον κοντιν

ότερο ποταμό ή λίμνη. Γινόταν δηλαδή μία καθαρτήριος τελετή. Το

ίδιο εθιμο-εορτή διατηρείται σε πολλά μέρη της Ελλάδος ακόμη και 

σήμερα. Κατά την ημέρα των Χριατιανικών Θεοφανείων μεταφέρουν 

τις εικόνες από την εκκλησία και τις πλένουν στο ποτάμι !!!

ΤΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΑ ΗΤΑΝ Η ΤΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΛΟΥΤΡΟΥ ΤΟΥ ΑΓΑΛΜΑΤΟΣ ΤΗΣ

 ΘΕΑΣ ΑΘΗΝΑΣ.

Η διεξαγωγή των τελετών αυτών γίνονταν, κατά τους Αρχαίους συγγραφείς

 και τις επιγραφές, ως εξής:

Κατ’ αρχάς καθαρίζονταν και εξαγνίζονταν ο ναός της Παλάδος Αθηνάς

, στην Ακροπόλη. Κατά αυτό το χρονικό διάστημα, το Ιερό δένονταν με 

σχοινιά (μία πρακτική που τηρείται ακόμα και σήμερα σε Χριστιανικούς 

ναούς). Οι ιέρειες του ναού οι επιφορτισμένες τότε τον καθαρισμό ήταν 

παρθένες, οι οποίες ονομάζονταν «λουτρίδες» και «πλυντρίδες», αλλά 

και μία ακόμη η οποία λεγόταν «κατανίπτης», επιφορτισμένη ειδικά να\

 επιμελείται του αγάλματος της θεάς. Και η προπαρασκευαστική αυτή

 εργασία αποτελούσε την εορτή των Καλλυντηρίων.

Έπειτα άρχιζε η μεγάλη ήμερα των Πλυντηρίων.

Σε αυτές κύριο μέρος έπαιζαν οι λεγόμενες «Πραξιεργίδες», ιέριες οι 

οποίες ήταν υπεύθυνες να ετοιμάζουν το άγαλμα προς λουτρό, βγάζοντας

από αυτό τα ενδύματα του και τα κοσμήματα και καλύπτοντάς το με πέπλα. 

Έπειτα μετά το λουτρό το στόλιζαν και πάλι όπως και πριν. Και τότε

Το άγαλμα της θεάς μεταφερόταν επισήμως προς την θάλασσα του

 Φαλήρου, βαπτίζονταν τότε εντός της θαλάσσης και παρέμενε εκεί ό

λη την ημέρα.

Η ημέρα αυτή θεωρείτο στην Αθήνα ως αποφράδα διότι η πόλις 

στερούνταν κατά το χρονικό αυτό διάστημα, την προστασία της

πολιούχου θεάς. Για αυτό έπαυε κάθε εργασία, ήταν δε επιβεβλημένη

 και επίσημη αργία προς την εσπέρα.

Κατόπιν το άγαλμα της Θεάς επανέρχονταν στην Αθήνα, εν μέσω 

εφήβων οι οποίοι κρατούσαν δάδες αναμμένες, και των «Πραξιεργίδων».
Και τότε το άγαλμα, καθαρισμένο δια του λουτρού, τίθετο και πάλι

 επισήμως στον ναό.

ΜΥΣΤΑΓΩΓΙΑ