16 πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε όταν έρχεστε σε επαφή με την αστυνομία

Η επαφή με αξιωματικούς επιβολής του νόμου θα σας συμβεί κάποια στιγμή της

 ζωής σας, ακόμη και αν δεν έχετε παραβιάσει τους νόμους. Είναι σημαντικό να

 γνωρίζετε τα δικαιώματά σας και πώς θα πρέπει να …

Η επαφή με αξιωματικούς επιβολής του νόμου θα σας συμβεί κάποια στιγμή 

της ζωής σας, ακόμη και αν δεν έχετε παραβιάσει τους νόμους. Είναι σημαντικό 

να γνωρίζετε τα δικαιώματά σας και πώς θα πρέπει να συμπεριφέρεστε αν βρεθείτε

σε μια άβολη κατάσταση.

Παρακάτω θα βρείτε απαντήσεις για τις πιο συνηθισμένες ερωτήσεις του τύπου: 

«Τι να κάνω αν …» και «Μπορούν …» και θα μάθετε την κατάλληλη πορεία δράσης.

#1 Τι να κάνω αν με σταματήσουν αστυνομικοί στο δρόμο;

-Έχετε το δικαίωμα να παραμείνετε σιωπηλοί, δηλαδή να αρνηθείτε να 

απαντήσετε στις ερωτήσεις τους. Αυτό δεν σημαίνει πως μπορείτε να τους

αποφύγετε, αλλά να τους πείτε πως γνωρίζετε τα δικαιώματά σας.

-Θα πρέπει να απαντήσετε σε ερωτήσεις σχετικά με το όνομά σας και το που 

ζείτε. Μόλις δώσετε αυτές τις πληροφορίες, ρωτήστε: «Μπορώ να φύγω;»

 και αν η απάντηση είναι «Ναι», μπορείτε να φύγετε.

-Αν είστε τουρίστας που επισκέπτεται μια ξένη χώρα, να έχετε πάντα μαζί σας

 ένα αντίγραφο του διαβατηρίου ή της ταυτότητας, αντίγραφο της βίζας, του 

τουριστικού κουπονιού ή την επαγγελματική κάρτα του ξενοδοχείου.

-Δείξτε σεβασμό και να θυμάστε πως είναι πάντα κακή ιδέα να αγγίξετε 

έναν αστυνομικό, ακόμη και με φιλικό τρόπο.

-Το να σας πλησιάσει και να σας κάνει ερωτήσεις η αστυνομία, δεν 

σημαίνει πως είστε ύποπτοι ή πως έχετε διαπράξει κάποιο έγκλημα.

 Έχουν την εξουσία να πλησιάζουν και να θέτουν ερωτήσεις. Ωστόσο, 

αν δεν σας επιτρέψουν να φύγετε αφού τους το ζητήσατε ή αφού 

αναφέρατε τα δικαιώματά σας, τότε ίσως υποψιάζονται πως έχετε 

κάνει κάτι παράνομο.

#2 Πρέπει να απαντήσω σε ερωτήσεις των αξιωματικών επιβολής του νόμου;
Όχι, έχετε το δικαίωμα να παραμείνετε σιωπηλοί. Δεν θα τιμωρηθείτε 

ποτέ επειδή δεν απαντήσατε σε μια ερώτηση. Στην πραγματικότητα, 

προτού συμφωνήσετε να απαντήσετε σε οποιεσδήποτε ερωτήσεις, 

συμβουλευτείτε πρώτα έναν δικηγόρο. Απλώς πείτε: «Θέλω να 

μιλήσω στον δικηγόρο μου». Θυμηθείτε, πως μόνο ο δικαστής 

μπορεί να σας αναγκάσει να απαντήσετε σε ερωτήσεις στο δικαστήριο.

#3 Τι να κάνω αν μου ζητήσουν να φύγω από ένα δημόσιο χώρο;
Αν σας ζητηθεί από αστυνομικούς να φύγετε από ένα δημόσιο χώρο,

 ίσως υποπτεύονται πως:

-Μπορεί να προκαλέσετε καβγά ή να διαταράξετε την ειρήνη.

-Είστε πολύ μεθυσμένοι ή υπό την επήρεια ναρκωτικών ουσιών και 

ίσως είστε επικίνδυνοι για τους ανθρώπους γύρω σας.

-Μπορεί να προκαλέσετε τραυματισμό ή ζημιά στην ιδιοκτησία κάποιου.

-Είστε άστεγοι.

-Έχετε ψυχικά προβλήματα.

Δεν χρειάζεται να είναι σε γραπτή μορφή, μπορούν απλά να σας το

 ζητήσουν.

Υπάρχουν κάποιες εξαιρέσεις: Η αστυνομία δεν μπορεί να σας

 ζητήσει να αποχωρήσετε αν διαμαρτύρεστε για ορισμένα πολιτικά 

ζητήματα ή αν συμμετέχετε σε απεργία για την εργασία.

#4 Τι θα συμβεί αν η αστυνομία σταματήσει το όχημά μου;
-Μείνετε στο αυτοκίνητο, παραμείνετε ήρεμοι και ευγενικοί.

-Κρατήστε τα χέρια σας στο τιμόνι, ώστε η αστυνομία να μπορεί

 να τα δει ανά πάσα στιγμή.

-Μην ανοίξετε πλήρως το παράθυρό σας.

-Δείξτε τα έγγραφά σας, όπως την άδεια οδήγησης, την άδεια

 κυκλοφορίας και την ασφάλιση του οχήματος, αν ο αστυνομικός ζητήσει να τα δει.

-Βγείτε έξω αν το ζητήσουν οι αξιωματικοί.

-Απαντήστε στις ερωτήσεις που αναφέρονται ΜΟΝΟ στο 

σταμάτημα του οχήματός σας.

-Αρνηθείτε να απαντήσετε σε ερωτήσεις για όλα τα άλλα

 θέματα. Πείτε το δυνατά.

#5 Γιατί η αστυνομία αγγίζει το αυτοκίνητο όταν με σταματάει;
Οι αστυνομικοί θέλουν να αφήσουν τα δακτυλικά τους αποτυπώματα

 στο όχημα. Τα δακτυλικά αποτυπώματα που απομένουν στο αυτοκίνητο,

 μπορούν να αποδείξουν ότι ο αξιωματικός έχει προσεγγίσει πραγματικά 

το όχημα και είχε μια συνάντηση με τον συγκεκριμένο οδηγό. Σε 

περίπτωση έκτακτης ανάγκης, ο οδηγός μπορεί να βρεθεί λόγω

 των δακτυλικών αποτυπωμάτων που απομένουν στο αυτοκίνητό του.

Οι αξιωματικοί προσπαθούν να εκνευρίσουν τους οδηγούς πριν 

καν πλησιάσουν το παράθυρό τους.

Σήμερα, τα περισσότερα αστυνομικά αυτοκίνητα έχουν κάμερες 

στο ταμπλό και οι αστυνομικοί δεν χρειάζεται να αφήνουν τα δακτυλικά τους 

αποτυπώματα ως απόδειξη της συνάντησης.

#6 Τι να κάνω αν με κακομεταχειριστούν οι αξιωματικοί επιβολής του νόμου;
-Σημειώστε τον αριθμό του σήματος του αξιωματικού, το όνομά του 

ή οποιαδήποτε άλλη πληροφορία ταυτοποίησης. Ο αστυνομικός

 είναι υποχρεωμένος να απαντήσει σε αυτές τις ερωτήσεις.

-Προσπαθήστε να βρείτε μάρτυρες και να πάρετε τα ονόματα και 

τον αριθμό του τηλεφώνου τους.

-Αν είστε τραυματίες, ζητήστε ιατρική βοήθεια, τραβήξτε 

φωτογραφίες των τραυματισμών και αντιγράψτε όλα τα έγγραφα

από τον γιατρό.

-Καλέστε έναν δικηγόρο. Θα πρέπει επίσης να καταθέσετε μια 

καταγγελία εναντίον του αξιωματικού που είναι υπεύθυνος για την 

κακομεταχείρισή σας.

#7 Τι να κάνω αν μου ζητήσουν να τους δωροδοκήσω;
-Μην συμφωνήσετε να τους δωροδοκήσετε.

-Αποδεχτείτε το πρόστιμο αν υπάρχει πραγματικός λόγος.

-Οι περισσότεροι αστυνομικοί που ενθαρρύνουν δωροδοκίες θα 

βεβαιωθούν ότι δεν μπορείτε να δείτε τον αριθμό του σήματος ή το 

όνομά τους. Αν μπορείτε να δείτε αυτές τις πληροφορίες ταυτοποίησης, σημειώστε τες.

-Δώστε προσοχή σε οποιεσδήποτε ορατές πινακίδες κυκλοφορίας ή σ

την θέση του μπλόκου. Αυτές οι πληροφορίες, θα σας βοηθήσουν

 να εντοπίσετε αργότερα τον αξιωματικό.

-Μην μαλώσετε, μην απειλήσετε και μην προειδοποιήσετε τον αστυνομικό.

-Δείξτε ευγένεια και σεβασμό κάθε στιγμή.

-Συνεχίστε την πορεία σας και αναφέρετε αργότερα το περιστατικό.

#8 Τι να κάνω αν η αστυνομία έρθει στο σπίτι μου;
-Μην ανοίξετε την πόρτα.

-Ρωτήστε από την πόρτα αν έχουν ένταλμα.

-Αν η απάντηση είναι αρνητική, μην τους αφήσετε να μπουν στο σπίτι 

σας και μην απαντήσετε σε καμία ερώτηση. Απλά πείτε «Δεν θέλω να σας μιλήσω».

-Αν οι αξιωματικοί σας επιβεβαιώσουν ότι έχουν ένταλμα, βεβαιωθείτε 

ότι το βλέπετε πριν ανοίξετε την πόρτα. Ζητήστε τους να το περάσουν 

κάτω από την πόρτα ή να σας το δείξουν με οποιονδήποτε άλλο τρόπο, ώστε να μπορείτε να το διαβάσετε χωρίς να τους ανοίξετε.

-Αν έχετε ήδη βγει έξω, κλείστε την πόρτα πίσω σας και ζητήστε να δείτε το ένταλμα.

-Επιβεβαιώστε ότι το ένταλμα έρευνας περιέχει το όνομα του δικαστή, το

 πλήρες όνομα και τη διεύθυνσή σας, την ημερομηνία που έχει εκδοθεί, 

τον τόπο που πρέπει να ερευνηθεί, μια περιγραφή των αντικειμένων που α

ναζητούνται και το όνομα της υπηρεσίας που πραγματοποιεί την αναζήτηση.

-Ελέγξτε αν υπάρχουν λάθη στο ένταλμα και επισημάνετέ τα στους αξιωματικούς.

-Μην συναινέσετε στην αναζήτηση αν βρείτε κάποια λάθη, αλλά ποτέ μην 

μαλώσετε και μην παρέμβετε αν οι αξιωματικοί αποφασίσουν να πραγματοποιήσουν την έρευνα.

-Καλέστε τον δικηγόρο σας το συντομότερο.

-Ρωτήστε αν μπορείτε να παρακολουθήσετε την έρευνα. Αν σας το επιτρέψουν, μείνετε και παρακολουθείστε προσεκτικά.

-Γράψτε όλες τις διαθέσιμες πληροφορίες: ονόματα, αριθμούς σήματος, 

πινακίδες οχήματος, το όνομα της υπηρεσίας, ελέγξτε αν όλοι οι αξιωματικοί 

είναι από την ίδια υπηρεσία και αν παίρνουν οτιδήποτε από το σπίτι.

-Βρείτε έναν μάρτυρα να παρακολουθήσει την έρευνα μαζί σας.

#9 Μπορούν οι αστυνομικοί να ψάξουν εμένα, το σπίτι, το αμάξι ή την τσάντα μου;

-Όχι, εκτός αν δώσετε την άδειά σας. Αν δεν θέλετε να ψάξουν το 

αυτοκίνητο, την τσάντα ή τα υπάρχοντά σας, πρέπει να πείτε δυνατά: «Δεν συναινώ».

-Ναι, αν ο αξιωματικός έχει τη νόμιμη άδεια να το πράξει, για 

παράδειγμα αν έχει ένταλμα.

-Ναι, αν έχουν «πιθανό λόγο» να πιστεύουν ότι έχετε εμπλακεί

 σε ένα έγκλημα ή πως έχετε αποδείξεις για ένα έγκλημα στην τσάντα, 

στο αυτοκίνητο ή στα υπάρχοντά

 σας.

#10 Πρέπει να δείξω τα έγγραφα μετανάστευσης;
-Να έχετε πάντοτε τα έγγραφα μετανάστευσης μαζί σας ανά πάσα στιγμή

. Αυτά τα έγγραφα αποκαλούνται συχνά έγγραφα «καταχώρισης αλλοδαπού».

 Ο τύπος των εγγράφων που πρέπει να μεταφέρετε, εξαρτάται από τη 

μεταναστευτική σας κατάσταση.

-Η μη συμμόρφωση μεταφοράς των έγκυρων εγγράφων μετανάστευσης, 

μπορεί να είναι πλημμέλημα, αλλά μερικές φορές ίσως ακόμη και να συλληφθείτε.

-Κρατήστε ένα αντίγραφο των εγγράφων σας σε ασφαλές μέρος και 

ζητήστε αμέσως την αντικατάστασή τους αν τα χάσετε ή αν πρόκειται να λήξουν.

#11 Αν έχω έγκυρα ταξιδιωτικά έγγραφα, μπορεί η αστυνομία να με 

σταματήσει και να με ψάξει;

-Οι τελωνειακοί υπάλληλοι έχουν το δικαίωμα να σταματήσουν, να

κρατήσουν και να ψάξουν οποιοδήποτε πρόσωπο ή αντικείμενο.

-Οι ελεγκτές ασφαλείας έχουν την εξουσία να σας σταματήσουν και να 

ψάξουν εσάς ή τις τσάντες σας. Αλλά δεν μπορούν να σας επιλέξουν με

 βάση την εθνικότητα, τη φυλή, το φύλο, τη θρησκεία ή το εθνικό υπόβαθρο.

-Αν δεν είστε πολίτης της χώρας, θα πρέπει να έχετε μαζί σας την

πράσινη κάρτα σας ή άλλα έγκυρα έγγραφα κατάστασης της μετανάστευσης.

#12 Μπορούν οι αστυνομικοί να ψάξουν τα αρχεία του υπολογιστή 

μου στο αεροδρόμιο;

Ναι, μπορούν. Και επιτρέπεται να κάνουν αντίγραφα των πληροφοριών 

που περιέχονται στα αρχεία. Αν σας επιλέξουν για μια τέτοια έρευνα, 

γράψτε το όνομα του ατόμου που την διεξάγει και το όνομα της υπηρεσίας 

του. Σας συμβουλεύουμε να καταχωρήσετε μια ένσταση στην εν λόγω 

υπηρεσία για να μάθετε τον λόγο της έρευνας.

#13 Τι να κάνω αν θελήσουν να μου κάνουν σωματικό έλεγχο 

χωρίς ρούχα;
Δεν είναι κάτι συνηθισμένο. Αν συμβαίνει στα σύνορα σημαίνει πως

 οι αξιωματικοί έχουν κάποιες «λογικές καχυποψίες». Ωστόσο, ο

έλεγχος θα πρέπει να γίνεται πάντα σε ιδιωτικό χώρο και όχι δημόσια.

#14 Αν είμαι σε ένα αεροπλάνο, μπορεί ένας υπάλληλος της 

αεροπορικής εταιρείας να με ανακρίνει ή να μου ζητήσει να βγω 

από το αεροπλάνο;

Ο πιλότος έχει το δικαίωμα να αρνηθεί να ξεκινήσει την πτήση, αν 

ένας επιβάτης θεωρείται επικίνδυνος για την ασφάλεια της πτήσης, 

για παράδειγμα αν είναι μεθυσμένος, επιθετικός ή επικίνδυνος για τ

ους άλλους επιβάτες και το πλήρωμα.

#15 Τι να κάνω αν είμαι μάρτυρας ενός εγκλήματος;
-Προστατευτείτε. Τρέξτε, φωνάξτε βοήθεια ή κρυφτείτε. Κάντε 

ό, τι είναι απαραίτητο για να μην πάθετε κακό.

-Ελέγξτε αν κάποιος χρειάζεται βοήθεια και καλέστε τον αριθμό

 έκτακτης ανάγκης για να αναφέρετε το έγκλημα να ζητήσετε

 ιατρική βοήθεια και την επέμβαση της αστυνομίας.

-Μην αγγίζετε ή μετακινείτε τίποτα: μπορεί να καταστρέψετε ή να

 μολύνετε κρίσιμα στοιχεία.

-Εστιάστε στο τι συμβαίνει γύρω σας. Δώστε προσοχή και 

παρατηρήστε τους ανθρώπους, τα μοντέλα των οχημάτων 

και τους αριθμούς αδειών κυκλοφορίας ή οποιαδήποτε άλλη 

διακριτική λεπτομέρεια, αν είναι δυνατόν.

-Τραβήξτε μια φωτογραφία ή ένα βίντεο.

-Όταν η αστυνομία φτάσει, εξηγήστε τι είδατε και απαντήστε 

σε όλες τις ερωτήσεις με ειλικρίνεια. Η αστυνομία δεν μπορεί να 

αναγκάσει κανέναν να προβεί σε δήλωση. Ωστόσο, μπορούν να σ

ας δώσουν ένα έγγραφο που αναφέρει πως πρέπει να εμφανιστείτε

 στο δικαστήριο ή να δώσετε συγκεκριμένα στοιχεία κατόπιν αιτήματος.

#16 Τι να κάνω αν χρειάζομαι βοήθεια από την αστυνομία;
-Σε περίπτωση ανάγκης, καλέστε τον αριθμό έκτακτης ανάγκης.

 Βεβαιωθείτε ότι το έχετε στις επαφές σας.

-Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση, όπως ένα έγκλημα που έγινε 

στο παρελθόν ή αν κανείς δεν βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο, πρέπει 

να καλέσετε το τοπικό τμήμα αστυνομίας.

Συνοπτικά, υπάρχουν λίγοι χρυσοί κανόνες: Παραμείνετε ήρεμοι και

δείξτε πάντα σεβασμό, μην επιχειρήσετε ποτέ να μαλώσετε ή να αγγίξετε

 έναν αστυνομικό και να εκφράζετε πάντα δυνατά και ξεκάθαρα τη διαφωνία σας.

ΠΗΓΗ